Najvialikuju słynnasć jamu prynosić eratyčnaja fatahrafija. Fatohraf ekstremalny i advažny, a šlejf skandalnasci ciahniecca za im jašče z sacyjalistyčnych časoŭ. Tady samym radykalnym ličyłasia i sam zvarot mastaka da aholenaj natury. Pracy Jana Saudieka byli prysviečany temam maciarynstva i baćkoŭstva, dzie dalikatnyja dziciačyja cieły na fonie atletyčnych fihur baćkaŭ albo ž nie mienš panadlivych formaŭ matak. U 1990 hodzie Jan Saudiek byŭ uznaharodžany francuzskim Ordenam Mastactvaŭ i litaratury.
Jan Saudek naradziŭsia ŭ 1935 hodzie, 13 traŭnia, u Prazie, u habrejskaj siam'i. Mnohija z čalcoŭ jaho siam'i ŭ hady Druhoj susvietnaj vajny zahinuli ŭ hieta, zmiescavanym u Terezinie. Jan i jaho brat-blizniuk Kareł byli składzieny ŭ dziciačy łahier. Brat Jana – Kareł, nadalej stanie iliustrataram komiksaŭ.
U dziacinstvie Jan zajmaŭsia muzykaj, a ŭ maładosci surjozna padumvaŭ pra muzyčnuju karjeru, ale stać muzykantam jamu było nie nakanavana. U 15 hadoŭ jon upieršyniu ŭziaŭ u ruki fotaaparat, i mienavita fatahrafija stanie jaho paklikanniem na ŭsio žyccio. Z siaredziny 1950 pa 1980 hady Jan Saudiek pracuje ŭ drukarniach. A jaho ŭłasny viadomy styl fatahrafii zjaŭlajecca na jaho pracach z 1959 hoda – afarbavanyja ŭ sepiju jarkija i sakavityja fatahrafii.
U 1963 hodzie jon razviazvaje surjozna zaniacca fotamastactvam. U 1969 hodzie Jan adpraŭliajecca ŭ ZŠA, ale nieŭzabavie viartajecca ŭ Prahu. Z 1970-ich pačynaje karystacca słynnasciu na Zachadzie, a ŭ 1983 hodzie była apublikavana pieršaja kniha pra jaho tvorčasć na anhielskaj movie.
U 1980-1990 hadach pracy Jana Saudieka prymajuć formu dyptycha – dzie piersanažy paŭstajuć jak apranutymi, tak i ŭ aholienym vyhliadzie. Pry tym naturščyki na jaho pracach zusim daliokija ad kłasičnych ujaŭlienniaŭ pra charastvo čałaviečaha cieła. Pracy Saudeka najčasciej razmalavany niepraŭdapadobnymi anilinavymi kolerami, piersanažy zahrymavany, siužety pastanovačnyja i navat mudrahielistyja.
( Ян Саудек – культовый фотограф из Чехии (Ru) )
«Chaj budzie soramna tamu, chto drenna pra heta padumaje» - tak možna acharaktaryzavać pracy Janа Saudek.

( Tvorčaja aŭtabijahrafija fotamastaka (Cz) )
Aŭtar-układalnik ©Časłaŭ List
Nazad → Mastactva Kreatyŭ Креативная фотография Haliereja Hutarki pra mastactva z Časłaŭ List